Podstawowa specjalność lekarska. Audiologia i foniatria jest dziedziną, która wyodrębniła się z otorynolaryngologii i w dużym zakresie pokrywa się z nią. Audiologia i foniatria jest specjalnością w zasadzie niezabiegową w porównaniu z laryngologią. Audiolodzy i foniatrzy wykonują o wiele mniej rodzajów zabiegów w obrębie głowy i szyi niż laryngolodzy. Pierwsza część procesu szkolenia w trakcie specjalizacji to nauka podstaw otolaryngologii: badania otolaryngologicznego, chorób uszu, nosa i gardła. Dopiero ostatnie trzy lata specjalizacji poświęcone są na naukę procesu komunikacji: głosu, słuchu, mowy i języka. Audiolog nie tylko musi bezbłędnie znać anatomię ucha, nosa, gardła, krtani i jamy ustnej, ale musi również rozumieć, jak powstaje mowa i jak funkcjonują wymienione narządy oraz w jaki sposób uczestniczą w procesach komunikacji. Swoje umiejętności niejednokrotnie musi połączyć ze współpracą z logopedą i psychologiem.
Do obowiązków lekarza audiologa należą:
- badania przesiewowe słuchu
- diagnostyka zaburzeń słuchu i niedosłuchu
- diagnostyka i leczenie nagłej głuchoty
- badania przesiewowe zaburzeń mowy
- diagnostyka opóźnionego rozwoju mowy
- diagnostyka i leczenie zaburzeń głosu
- diagnostyka chrypki
- diagnostyka i leczenie bezgłosu
- leczenie zawodowych chorób głosu
- leczenie niedosłuchu przewodzeniowego
- leczenie niedosłuchu odbiorczego
- diagnostyka i leczenie zaburzeń słuchu i mowy wynikających z uszkodzenia ośrodków znajdujących się w mózgu
- diagnostyka zaburzeń słuchu będących objawem chorób nie związanych z narządem słuchu i drogą słuchową
- prowadzenie rehabilitacji słuchowej
- kwalifikacja do operacji ucha/uszu w niedosłuchu odbiorczym
- diagnostyka i leczenie szumów usznych
- dobór aparatów słuchowych
- zakładanie protez słuchowych
- leczenie zaburzeń komunikacji w chorobach psychiatrycznych, autyzmie, mutyzmie i logofobii (przy współpracy z psychiatrą)
- rozpoznawanie i rehabilitacja dysfagii (zaburzeń połykania)
- rehabilitacja głosu po wszelkich operacjach na głośni, krtani i okolicy szyi
- diagnostyka zaburzeń równowagi
- diagnostyka zawrotów głowy
Z jakimi problemami można się zwrócić do lekarza audiologa i foniatry?
Audiolog zajmuje się diagnostyką i leczeniem chorób, takich jak:
- niedosłuch
- głuchota
- zaburzenia mowy
- chrypka
- bezgłos
- szumy uszne
- zaburzenia połykania
- zaburzenia równowagi
- zawroty głowy
Znaczną część pracy audiologa pochłania także opieka nad pacjentami onkologicznymi. Audiolog zajmuje się diagnostyką i leczeniem raka krtani oraz innych nowotworów okolicy szyi, gardła i nosa. Prowadzi także rehabilitację po leczeniu operacyjnym raka krtani.
Szczególną rolę w zawodzie audiologa zajmuje leczenie problemów komunikacji u dzieci. Audiolog zajmuje się diagnostyką i wstępnym leczeniem:
- dysleksji
- autyzmu, mutyzmu, logo fobii
- jąkania
Choroby te wymagają jednak współpracy specjalistów wielu dziedzin, dlatego audiolog powinien być pierwszym lekarzem, który zajmie się tymi problemami. Rehabilitacje i leczenie chorych dzieci przejmą natomiast logopeda i psycholog.
Specjalistyczne zabiegi.
Lekarz audiolog i foniatra Warszawa w swojej praktyce wykonuje wiele specjalistycznych zabiegów, takich jak:
- oczyszczanie przewodu słuchowego zewnętrznego, usuwanie czopu woskowinowego
- zabiegi udrażniające trąbkę słuchową Eustachiusza
- punkcja (nakłucie) zatoki szczękowej
- punkcja nacieku wokół migdałków podniebiennych i nacięcie ropnia około migdałkowego
- zabieg nakłucia błony bębenkowej (paracenteza)
- zabieg założenia drenu odbarczającego w błonię bębenkową
- dopasowanie i założenie aparatu słuchowego
- zabiegi laserowe na głośni i krtani
- operacje podniebienia
Diagnostyka specjalistyczna.
W praktyce każdego audiologa i otolaryngologa podstawą pracy i diagnostyki jest prawidłowe wykonanie badania otolaryngologicznego. Nie musi być ono inwazyjne i najczęściej wymaga użycia jedynie prostych przyrządów. Dla pacjenta może być ono trochę nieprzyjemne, zwykle polega na dokładnym obejrzeniu obu jam nosowych, przegrody nosa, gardła i krtani z fałdami głosowymi (za pomocą małego lusterka) oraz uszu przy pomocy otoskopu. Badanie to nazywa się endoskopią bezpośrednią krtani i jamy nosowo-gardłowej. Do innych specjalistycznych badań prowadzonych przez audiologa należy audiometria (specyficzne badanie słuchu) tonalna lub impedancyjna oraz badania akumetryczne.
Jak przygotować się do wizyty u audiologa?
Należy zabrać ze sobą wszystkie aktualne badania laboratoryjne i obrazowe, a także starsze wyniki badań słuchu do porównania. Zabieramy również ewentualne karty informacyjne z leczenia szpitalnego i pisemne konsultacje lekarzy, u których byliśmy wcześniej.
Audiolog-Foniatra:
Wojcieszek Piotr
